Skonaktuj się z nami    kontakt@grudziadzmiastootwarte.pl
Witamy na portalu GrudziadzMiastoOtwarte.pl. Miłego dnia!

Każdego dnia przechodzą przez nią setki ludzi.
Zawsze otwarta stała się
znakiem promującym nasze miasto.

Zaprasza w gościnne progi
symbolizując nie tylko przeszłość, ale też przyszłość.

Powstała w XIV wieku dwukrotnie zniszczona w 1659 i 1945 roku

dzisiaj zachwyca swoją ceglaną architekturą.

Poznaj z nami historię tego urokliwego zabytku!

Proszę, zamknijcie na moment oczy i ...

Co widzicie?

Zapewne potężne wieże kościołów, kamieniczki

bogatych kupców zgromadzone wokół rynku tętniącego życiem i gwarem,

być może mury okalające miasto ze wszystkich stron

i bramy prowadzące do jego wnętrza.

To właśnie bramy, a dokładniej jedna z nich

BRAMA WODNA

 jest bohaterką opowieści, do której poznania zapraszamy!

Od czego zwykle zaczynamy swoją pracę?

Macie rację, od planu działania.
Krzyżacy bardzo solidnie przygotowywali się do budowy swoich miast, stąd wielką wagę przywiązywali właśnie do planowania. Postanowili, że otoczą miasto murem. Najpierw jednak przystąpili do budowy bram, które z różnych kierunków świata miały wpuszczać do miasta gości, a zatrzymywać nieprzyjaciół.

Ile bram zbudowano, zgadniecie?

Dokładnie pięć! Trzy większe i dwie mniejsze.

Do większych zaliczały się:
na północy­ – Brama Łasińska, zwana również Kwidzyńską,
na wschodzie – Brama Boczna
i na południu – Brama Toruńska.
Natomiast mniejsze to znajdująca się na północnym zachodzie
Brama Zamkowa i przeciwległa do niej Brama Wodna.

Badacze przyjmują, że budowę fortyfikacji Grudziądza zakończono na początku XIV wieku. Lecz to nie koniec! Tak, w ciągu tego samego, XIV wieku do murów od strony Wisły dobudowano spichlerze. Jako ciekawostkę można uznać fakt, że w średniowieczu, ukończenie budowy murów obronnych oznaczało jednocześnie ostateczne zakończenie budowy miasta.

Z czego zbudowano grudziądzkie fortyfikacje?

Oczywiście z cegły! Cegła najpewniej pochodziła z okolicznych cegielni. Mury obronne były symbolem bezpieczeństwa i siły. Wróćmy jednak do bohaterki i jednego z symboli naszego miasta – Bramy Wodnej.

Skąd wzięła się jej nazwa?

Jakie było jej przeznaczenie?

„Wodna” – gdyż prowadziła ku portowi i Wiśle.

Służyła natomiast przede wszystkim jako brama wjazdowa w kierunku zamku.

Gdybyście żyli w tamtym czasie i chcieli odwiedzić grudziądzkiego komtura, musielibyście najpierw zawitać w jej progi! Stała sobie w spokoju nasza brama przez mniej więcej trzysta lat.

Smutne czasy nastały dla niej w czasie potopu szwedzkiego. Podczas oblężenia miasta przez siły polskie w sierpniu 1659 r. doszło do pożaru, w wyniku którego Brama Wodna spłonęła.

Została odbudowana. Od XVIII wieku pełniła funkcję mieszkalną.

Wiek XIX okazał się dla Bramy Wodnej bardzo łaskawy. Jako jedyna przetrwała, podczas gdy pozostałe bramy i część murów obronnych uległy rozbiórce. Kolejną katastrofę przyniósł jej rok 1945, została ponownie zniszczona w wyniku działań wojennych.
Dziesięć lat później, w 1955 roku, zaczęto sporządzać dokumentację potrzebną dla jej odbudowy. W trzy lata później znów witała mieszkańców i przyjezdnych w swych progach. W jej wnętrzach mieściły się mieszkania komunalne, na początku XXI wieku kawiarenka, a do lutego 2018 roku Biuro Strefy Płatnego Parkowania i Wydział Edukacji Urzędu Miejskiego. W sierpniu tego samego roku stała się własnością Muzeum im. ks. dr. Władysława Łęgi.

W 2023 r. przeprowadzono prace konserwatorskie elewacji Bramy Wodnej
z funduszy przekazanych na ten cel przez Urząd Marszałkowski w Toruniu.

Artykuł Patryk Krygier

ŹRÓDŁO:
– M. Biskup „Rozwój przestrzenny Grudziądza”, Rocznik Grudziądzki 1960 r.
– J. Frycz „Układ urbanistyczny i architektura Grudziądza” jw.
– St. Reszkowski „Rozplanowanie i zabudowa Grudziądza. Przemiany przestrzenne po lokacji” Rocznik Grudziądzki 1983
– J. Krzyś „Oblężenie Grudziądza w 1659 r.” Rocznik Grudziądzki 1985 r.
– M. Kurzyńska „Stan badań archeologicznych średniowiecznego Grudziądza”
– Rocznik Grudziądzki 2016 r
– I. Fijałkowska „Zniszczenia obiektów zabytkowych Grudziądza w czasie II wojny światowej i ich odbudowa”, Rocznik Grudziądzki 2020 r.
– grudziadz.pl

Poznajmy się!

Tym chemy Cię zainteresować