W środę 28 czerwca 2023 roku KMDG, czyli Koło Miłośników Dziejów Grudziądza, zebrało się po raz ostatni przed przerwą wakacyjną.

Jeszcze przed prelekcją na temat historii nauki w Grudziądzu osoby przybyłe na spotkanie mogły podziwiać obrazy Pani Heleny Rydellek, które zdobią ściany Klubu Centrum Spółdzielni Mieszkaniowej od czasu wernisażu, który odbył się tam kilka dni temu, o czym pisaliśmy TUTAJ: https://grudziadzmiastootwarte.pl/2023/06/20/wernisaz-malarstwa-heleny-rydellek/

Głównym wydarzeniem środowego spotkania była prelekcja Pani Małgorzaty Krupskiej, która przez blisko godzinę opowiadała o dziejach nauki grudziądzan na przestrzeni kilku wieków, począwszy od średniowiecza, a skończywszy na okresie nieco nam bliższym, choć wciąż dość odległym, bo poprzedzającym żywot nawet najsędziwszych z obecnie żyjących o około 200 lat.

W epoce, jaką było średniowiecze, dostęp do edukacji był zdecydowanie bardziej ograniczony niż teraz. Mimo to, w związku z przyspieszającą urbanizacją i coraz szybciej postępującym rozwojem miast, ludzie wykształceni byli społeczeństwu coraz bardziej potrzebni.

Jednymi z najstarszych placówek powstałych z myślą o kształceniu młodych umysłów były: szkoła miejsko-parafialna, kolegium jezuickie oraz szkoły żydowskie. Wiele osób uczyło się wtedy w domu.

Skupiano się na czytaniu, pisaniu i rachowaniu, a nauki pobierano w języku narodowym oraz łacinie. Co warto podkreślić, zdobyta na tym etapie wiedza nie zawsze umożliwiała podjęcie studiów i celem kontynuowania edukacji należało się dokształcić niejako na własną rękę.

Nauka na uniwersytecie także wyglądała inaczej niż obecnie, ponieważ skupiano się na czytaniu i uczeniu na pamięć dużych fragmentów tekstu, co przekładało się na przyswojenie ogromnych ilości informacji poprzez samo zapamiętywanie treści ksiąg – te natomiast również były bardzo trudno dostępne, a w czasach przed wynalezieniem druku konieczne okazywało się ich ręczne przepisywanie. Zajmowało to naturalnie bardzo dużo czasu, którego żacy nie mieli za dnia, więc dokonywali tego nocami.

Studenci z Grudziądza w celu pobierania nauk nierzadko udawali się do odległych miast, takich jak Lipsk, Frankfurt nad Odrą, Berlin, Kolonia czy Greifswald. Większość jednak powracała ze zdobytą wiedzą do rodzinnego miasta i zajmowała ważne stanowiska.

Poza powyższymi, prelekcja oferowała wiele innych informacji i ciekawostek. Pani Małgorzata opowiadała o siedmiu sztukach wyzwolonych, różnicach w kształceniu katolików i protestantów, najstarszych polskich uniwersytetach, roli „mistrza” w czasie nauki i późniejszej kariery, studenckich zabawach oraz wielu, wielu innych kwestiach.

Wszystkich miłośników historii, zwłaszcza tej związanej z Grudziądzem, zapraszamy na spotkania KMDG, aby móc chłonąć wiedzę o dawnych dziejach, poczuć ich klimat i dokładnie zgłębić losy naszego miasta na przestrzeni wieków.

Co prawda, tak jak to już zostało zaznaczone we wstępie, w najbliższym czasie nastąpi przerwa, lecz zaraz po zakończeniu wakacji, a dokładniej 6 września, Koło Miłośników Dziejów Grudziądza powróci do regularnych spotkań w każdą środę o godzinie 17:00. Zapraszamy!

Autor: Filip Kołakowski