Szpak zwyczajny to ptak, którego w sporych ilościach możemy zaobserwować wokół siebie.
Jest średniej wielkości ptakiem, mierzącym od 19 do 22 cm. Rozpiętość skrzydeł wynosi od 37 do 42 cm, a masa ciała od 55 do 100 gramów. Samiec i samica nie różnią się od siebie, a różnice w morfologii widoczne są jedynie w okresie godowym, kiedy to ich pióra są czarne i opalizujące. W słonecznym świetle mienią się przeróżnymi barwami, od zielonego, niebieskiego poprzez fioletowy. Jedynie w tym okresie można odróżnić samca od samicy. Wówczas nasada dzioba samca przybiera kolor niebieski, a tęczówka oka jest ciemnobrązowa. Nasada dzioba samicy natomiast ma kolor różowy, a tęczówka jest jasna. W tzw szacie spoczynkowej obie płcie wyglądają tak samo – są czarne, nakrapiane wyraźnymi białymi plamami. Dziób zmienia kolor na ciemny. Jeśli chodzi o młodego szpaka, to przez kilka miesięcy pozostaje jednolicie brązowy.
Szpaki wraz z rozwojem siedlisk ludzkich i rolnictwa przyniosły się z terenów leśnych do nas, ludzi, tzn żyją wśród naszych siedlisk, bo tu łatwiej o pokarm. Szpaki są wszystkożerne. Wiosną nie pogardzą owadami, larwami. Pokarmu głównie szukają w glebie, brodząc dziobem w ziemi bądź trawie, bo tam są najsmaczniejsze kąski. Latem i jesienią ich „menu” się zmienia na owoce, nasiona. Najbardziej upodobały sobie drzewa owocowe (m.inn. czereśnie, śliwki czy wiśnie). Jesienią, kiedy drzewa owocowe są zagęszczone owocami, tworzą liczne stada, żerując wspólnie wśród drzew. Czy w takiej sytuacji są szkodnikami ?? Sadownicy i ogrodnicy potwierdzą, że tak. Takie stado potrafi w bardzo szybki sposób zrobić niemałe szkody, wyjadając owoce. Jednak warto wspomnieć, że są również pożyteczne. W końcu żywią się też larwami i owadami, a one też potrafią wyrządzić sporo szkód w rolnictwie i uprawach.
Szpak zwyczajny w Polsce jest pod ścisłą ochroną i nie należy ich tępić. Gniazda zakładają w szczelinach budynków, jednak najczęściej osiedlają się w dziuplach zrobionych przez dzięcioły bądź w budkach lęgowych. Do budowy gniazda używają liści, kwiatów czy traw, ale także piór innych ptaków. Młodemu pokoleniu musi być ciepło i miękko w gnieździe. Okres lęgowy trwa od kwietnia do czerwca. Samica znosi od 4 do 6 jaj. Razem z samcem na zmianę wysiadują jajka. Obecnie trwa okres lęgowy szpaka i już można zaobserwować i usłyszeć, że nadszedł czas odchowu młodych. Gdy tylko rodzic pojawia się w dziupli z pokarmem, młode dokazują i można usłyszeć niezły koncert.
Szpaki to niesamowicie inteligentne ptaki. Nie dość, że są przepiękne, to w dodatku nadzwyczaj mądre. Potrafią imitować głosy innych gatunków ptaków. Idąc przez las czy park może nam się wydawać, że słyszymy śpiew sikorki czy dzięcioła, a tak naprawdę to może być szpak.
Jeśli masz dom z ogrodem bądź działkę, to nie przeganiaj szpaka. Załóż mu budkę lęgową i pozwól wychować młode pokolenie, a odwdzięczy ci się pięknym śpiewaniem.
Szpak zwyczajny … szkodnik czy nadzwyczaj inteligenty ptak?? A może nadzwyczaj inteligenty szkodnik…? Ja znam moją odpowiedź, a Ty co sądzisz?
Zapraszam Was do fotograficznej relacji, podczas której obserwowałam zbieranie materiału na gniazdo, odpoczynek nad wodą a w ostatnich dniach karmienie młodego pokolenia.
Grudziądz Miasto Otwarte zaprasza do obserwacji portalu. Z nami będziesz na bieżąco Co? Gdzie? Kiedy dzieje się w Grudziądzu.
Autor: Magdalena Hausman
