“Grudziądz oczami autorów przewodników – Żniński, Orłowicz, Łęga”.
W czwartkowe popołudnie na ulicy Chopina w Filii Biblioteki nr 7 odbyło się spotkanie z Jolantą Szulc. Na prelekcji można było poczuć się jak w tamtych czasach. Dzięki uprzejmości pani przewodnik, mogliśmy obejrzeć interesujące widokówki oraz zdjęcia z miasta Ułanów. Wykład rozpoczął się od przybliżenia postaci 3 słynnych grudziądzkich przewodników.
Ignacy Żniński urodzony pod Poznaniem jeszcze przed II wojną światową został zaangażowany przez wydawcę “Gazety grudziądzkiej” Wiktora Kulerskiego jako redaktor. Żniński przebywał w Grudziądzu 6 lat od 1910 do 1916 roku. Napisał przewodnik wydany w 1913 roku. O granicach miasta pisze tak: “Od zachodu naturalną granicę tworzyła Wisła, od Północy góra Zamkowa- ulica kwidzyńska znajdowała się poza obrębem miasta, od wschodu było jezioro Tuszewskie, a od południa miasto graniczyło ze wsią pewnego Polaka- właścicielem był Rudnik”.
Mieczysław Orłowicz wspaniały krajoznawca z podkarpacia. Kochał góry oraz uwielbiał pisać przewodniki. Napisał piętnaście tomów przewodników o mieście Grudziądz, informacje zawarł w tomie XI. Gdy opisywał Grudziądz starał się ukazać “jak widzi miasto swoimi oczami”.
Ks.Władysław Łęga w 1925 napisał swój przewodnik po Grudziądzu opierając się na powstałych już dziełach. Był współzałożycielem muzeum. W Grudziądzu mieszkał na ulicy Kujota 48 (dzisiejsza Tysiąclecia).
Na wykładzie dowiedzieliśmy się również jak wyglądało miasto przed laty. Na ulicy Solnej znajdował się teatr zimowy, natomiast odpowiednik letni na alei 23 Stycznia. Orłowicz pisał iż “ulica Solna to teatr przerobiony z szopy zewnątrz niepokaźny a wewnątrz pokaźnie urządzony”. Na górze garnizonowej był kościół, niestety nie zostało nic z tych budowli. Natomiast na ul. Fortecznej znajdowało się schronisko dla turystów z 25 miejscami noclegowymi, opłata dla PTK 1 zł, a dla młodzieży 50 groszy.
Sukiennice grudziądzkie znajdowały się na rynku, tam był także budynek przypominający ratusz. Każdy z przewodników chciał ukazać, jak widzi Grudziądz swoimi oczami. Opisywali dancingi, Kabaret Szydzika, w którym oficerowie nie mogli przebywać.
Przewodnicy nie zapomnieli o Klimku, który 5 marca 1945 roku został wysadzony w powietrze. Żniński opisuję od czego pochodzi nazwa tej wieży ”Może od Janka Klimka – dzierżawcy królewszczyzny w pobliżu Grudziądza. A może od słowa klinik albo klinek?”.
Klinek dlatego, iż jest to budowla samodzielnie stojąca. Natomiast Mieczysław Orłowicz nazwał górę zamkową w przewodniku “walczakiem”. Do tej pory nie wiadomo od czego to hasło powstało. Istnieje teoria, że od walca.
Grudziądz miał w 1886 tramwaje konne, pierwsze w Polsce. Tramwaje poruszają się po torowisku o rozstawie szyn 1000 mm. Pierwszy tramwaj elektryczny wyruszył w roku 1899. Pojazdy kursowały na jednej linii. Niedługo potem uruchomiono linię drugą. Jesteśmy jedynym miastem w Polsce, gdzie tramwaj jedzie przez Rynek Główny.
Serdecznie dziękujemy za interesującą lekcję o naszym mieście. Czekamy na więcej!
Zapraszamy do obserwowania naszego portalu www,grudziadzmiastopotwarte.pl
Autor: Aleksandra Kaniecka
