Słoneczne spotkanie w grudziądzkim Planetarium
W sobotę 22 lipca Słońce musiało toczyć nieustanną walkę z chmurami o dominację nad niebem. Dla grudziądzkiego Planetarium okazało się nie być to żadną przeszkodą w zorganizowaniu tego dnia „Słonecznego spotkania”.
Choć w skali całego Wszechświata centralnej gwieździe Układu Słonecznego bardzo daleko do statusu największego bądź najmasywniejszego obiektu, to w porównaniu z Ziemią posiada niebywałe wręcz wymiary. Na wyobraźnię działa fakt, że choć nasz układ planetarny składa się z ośmiu planet, kilku planet karłowatych, kilkuset księżyców i niezliczonej liczby „małych” ciał, takich jak planetoidy czy komety, a jego średnica wynosi kilkanaście miliardów kilometrów, to samo Słońce zawiera w sobie blisko 99,9% jego całkowitej masy, składając się przede wszystkim z wodoru.
To właśnie Słońce było pierwszym obiektem w Układzie Słonecznym, wokół którego ukształtowała się pozostała część układu. Temperatura na jego powierzchni wynosi ponad 5500°C, a jego ciepło możemy czuć nawet na Ziemi, pomimo iż oddalone jest od naszej planety o 149,6 miliona kilometrów, co przekłada się na 8 minut i 19 sekund świetlnych – oznacza to, iż światło „wędruje” od Słońca do Ziemi właśnie w takim czasie.
A skoro już mowa o wędrówkach, to opowiadając o Słońcu nie można nie wspomnieć o autorze dzieła „O obrotach sfer niebieskich” i popularyzatorze teorii heliocentrycznej (niekiedy określanej kopernikanizmem), który, jak doskonale wiemy, miał niemało wspólnego z Grudziądzem. O Mikołaju Koperniku mówi się, iż „wstrzymał Słońce, ruszył Ziemię”. Oczywiście doskonale zdajemy sobie sprawę, iż jest to tylko metafora, a Ziemia tak naprawdę zawsze się poruszała. Natomiast Słońce… również. Nasza gwiazda obraca się wokół własnej osi podobnie jak planety (więcej o tym chociażby tutaj), ale krąży też wokół centrum naszej galaktyki – Drogi Mlecznej. Owo centrum zlokalizowane jest w gwiazdozbiorze Strzelca, a znajduje się tam między innymi supermasywna czarna dziura Sagittarius A* (nazwy tej nie należy mylić z Sagittarius A, które oznacza szerszy obszar, w obrębie którego znajduje się supermasywny obiekt).
W minioną sobotę Słońce znalazło się także w innym centrum – to na nim bowiem skupiona została uwaga w trakcie spotkania odbywającego się w ramach cyklu „Wakacje w planetarium”. Wydarzenie podzielone było na dwie części: teoretyczną, podczas której pod kopułą Planetarium odbył się seans, a także praktyczną, w ramach której doszło do faktycznego spotkania ze Słońcem przy pomocy teleskopu stale śledzącego położenie gwiazdy.
Inicjatywa „Wakacje w planetarium” to doskonały sposób na spędzenie czasu na dobrej zabawie i zarazem nauce oraz rozbudzenie w dzieciach ciekawości co do otaczającej nas rzeczywistości – zarówno bliskiej, jak i bardzo odległej.
Kolejne seanse i okazje do obserwacji Słońca pojawią się w dniach 10-11.08. oraz 30.08. Więcej szczegółów można znaleźć na stronie grudziądzkiego Planetarium. Udział w wydarzeniach jest bezpłatny, a rezerwacji dokonuje się pod adresem email: planetarium.grudziadz@gmail.com.
Autor: Filip Kołakowski